AKTIN NÖVÜ
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİN QƏRARLARI
QƏBUL EDİLDİYİ TARİX
13.05.2022
QEYDİYYAT NÖMRƏSİ
187
ADI
“Əlilliyin müəyyən olunması meyarları”nın təsdiq edilməsi və “Əlilliyin və sağlamlıq imkanlarının məhdudluğunun müəyyən olunması meyarlarına dair Əsasnamə”nin təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2015-ci il 30 dekabr tarixli 413 nömrəli Qərarında dəyişiklik edilməsi barədə
RƏSMİ DƏRC EDİLDİYİ MƏNBƏ
Xalq Qəzeti (Dərc olunma tarixi: 18.05.2022, Nəşr Nömrəsi: 103), Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu (Dərc olunma tarixi: 31.05.2022, Nəşr nömrəsi: 5, Maddə nömrəsi: 549)
QÜVVƏYƏ MİNMƏ TARİXİ
01.07.2022
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI VAHİD HÜQUQi TƏSNİFATI ÜZRƏ İNDEKS KODU
080.120.000
HÜQUQİ AKTLARIN DÖVLƏT REYESTRİNİN QEYDİYYAT NÖMRƏSİ
14202205130187
HÜQUQİ AKTIN HÜQUQİ AKTLARIN DÖVLƏT REYESTRİNƏ DAXİL EDİLDİYİ TARİX
19.05.2022
Dənizkənarı Bulvar İdarəsinin fəaliyyətinin təmin edilməsi haqqında

“Əlilliyin müəyyən olunması meyarları”nın təsdiq edilməsi və “Əlilliyin və sağlamlıq imkanlarının məhdudluğunun müəyyən olunması meyarlarına dair Əsasnamə”nin təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2015-ci il 30 dekabr tarixli 413 nömrəli Qərarında dəyişiklik edilməsi barədə

 

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİN QƏRARI

 

“Əlilliyi olan şəxslərin hüquqları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikasının 2021-ci il 22 iyun tarixli 346-VIQD nömrəli Qanununun tətbiqi və “Əlilliyi olan şəxslərin hüquqları haqqında” Azərbaycan Respublikasının 2018-ci il 31 may tarixli 1153-VQ nömrəli Qanununun tətbiqi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2018-ci il 18 iyul tarixli 213 nömrəli Fərmanında dəyişiklik edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2021-ci il 16 avqust tarixli 1424 nömrəli Fərmanının 3.1.1-ci yarımbəndinin icrasını təmin etmək məqsədilə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti qərara alır:

1. “Əlilliyin müəyyən olunması meyarları” təsdiq edilsin (əlavə olunur).

2. “Əlliliyin və sağlamlıq imkanlarının məhdudluğunun müəyyən olunması meyarlarına dair Əsasnamə”nin təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2015-ci il 30 dekabr tarixli 413 nömrəli Qərarının (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2016, № 1, maddə 175; 2021, № 6 (IV kitab), maddə 669) 1-ci hissəsi ləğv edilsin.

3. Bu Qərarda dəyişiklik Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2002-ci il 24 avqust tarixli 772 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “İcra hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarının hazırlanması və qəbul edilməsi qaydası haqqında Əsasnamə”nin 2.6-1-ci bəndinə uyğun edilə bilər.

4. Bu Qərar 2022-ci il iyulun 1-dən qüvvəyə minir.

 

Əli ƏSƏDOV

Azərbaycan Respublikasının Baş naziri

 

Bakı şəhəri, 13 may 2022-ci il

     № 187

 

 


 

 

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin

2022-ci il 13 may tarixli 187 nömrəli Qərarı ilə

təsdiq edilmişdir.

 

Əlilliyin müəyyən olunması meyarları

 

1. Ümumi müddəalar

 

1.1. Əlilliyin müəyyən olunması meyarları (bundan sonra – Meyarlar) “Əlilliyi olan şəxslərin hüquqları haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 3.4-cü maddəsinə əsasən hazırlanmışdır və əlilliyin qiymətləndirilməsi üçün əsas göstəriciləri müəyyən edir.

1.2. Bu Meyarların məqsədləri üçün köməkçi texniki vasitələr dedikdə funksionallığın təkmilləşdirilməsinə, fərdin asılılığının aradan qaldırılmasına, sağlamlıq vəziyyətinin ağırlaşmasının və ya xəstəliyin yaratdığı funksiya pozuntusunun azaldılmasına və ya qarşısının alınmasına xidmət edən xüsusi vasitələr (cihazlar, avadanlıqlar, alətlər və ya proqram təminatları) nəzərdə tutulur.

 

2. İnsanın həyat fəaliyyətinin əsas kateqoriyaları və onların məhdudlaşma dərəcələri

 

2.1. İnsanın həyat fəaliyyətinin əsas kateqoriyaları aşağıdakılardır:

2.1.1. özünəqulluq bacarığı;

2.1.2. sərbəst hərəkətetmə bacarığı;

2.1.3. istiqamətseçmə bacarığı;

2.1.4. ünsiyyət bacarığı;

2.1.5. davranışına nəzarətetmə bacarığı;

2.1.6. öyrənmə bacarığı;

2.1.7. əmək fəaliyyəti bacarığı.

2.2. İnsanın həyat fəaliyyətinin əsas kateqoriyaları üzrə məhdudlaşma dərəcələri aşağıdakılardır:

2.2.1. özünəqulluq bacarığı – insanın başlıca fizioloji tələbatlarını sərbəst şəkildə həyata keçirməsi, ev təsərrüfatında gündəlik ev işləri ilə məşğul olması, habelə şəxsi gigiyena bacarıqları:

1. I dərəcə – tələb olunduğundan daha artıq vaxt sərf edərək, dağınıq formada və köməkçi texniki vasitələrdən istifadə etməklə özünəqulluq bacarığı;

2. II dərəcə – mütəmadi olaraq kənar şəxslərin qismən köməyi ilə, köməkçi texniki vasitələrdən istifadə etməklə özünəqulluq bacarığı;

3. III dərəcə – kənar şəxslərin daimi kömək və qayğısına ehtiyacın olması və kənar şəxslərdən tam asılılıqla əlaqədar özünəqulluq bacarığının olmaması;

2.2.2. sərbəst hərəkətetmə bacarığı – sərbəst hərəkət etmək, hərəkət zamanı, hərəkətsizlik və ya bədən vəziyyətinin dəyişdirilməsi zamanı bədənin tarazlığını qoruya bilmək, ictimai nəqliyyatdan istifadə edə bilmək bacarığı:

1. I dərəcə – tələb olunduğundan daha artıq vaxt sərf etməklə, dağınıq formada və köməkçi texniki vasitələrdən istifadə etməklə sərbəst hərəkət etmək bacarığı;

2. II dərəcə – mütəmadi olaraq kənar şəxslərin qismən köməyi ilə, köməkçi texniki vasitələrdən istifadə etməklə sərbəst hərəkət etmək bacarığı;

3. III dərəcə – sərbəst hərəkət etmək bacarığının olmaması və kənar şəxslərin daimi köməyinə ehtiyacın olması;

2.2.3. istiqamətseçmə bacarığı – ətraf şəraitin adekvat qavranılması, olduğu və ya səmtləndiyi yerin (məkanın) zamana görə müəyyən edilməsi və təhlükəsizliyinin qiymətləndirilməsi bacarığı:

1. I dərəcə – yalnız öyrəşdiyi vəziyyətlərdə, yaxud köməkçi texniki vasitələrin köməyi ilə sərbəst istiqamətseçmə bacarığı;

2. II dərəcə – mütəmadi olaraq kənar şəxslərin qismən köməyi ilə, köməkçi texniki vasitələrin istifadəsi ilə sərbəst istiqamətseçmə bacarığı;

3. III dərəcə – istiqamətseçmə bacarığının olmaması və kənar şəxslərin köməyinə daimi ehtiyacın olması;

2.2.4. ünsiyyət bacarığı – məlumatın qavranılması, təhlili, yadda saxlanması, istifadəsi və ötürülməsi yolu ilə insanlarla ünsiyyət qurmaq bacarığı:

1. I dərəcə – məlumatın qəbulu və ötürülməsi sürətinin azalması və köməkçi texniki vasitələrdən istifadə etməklə ünsiyyət qurmaq bacarığı, eşitmə orqanının hissəvi zədələnməsi zamanı isə qeyri-verbal ünsiyyət metodları və surdotərcümə xidmətindən istifadə edərək ünsiyyət qurmaq bacarığı;

2. II dərəcə – mütəmadi olaraq kənar şəxslərin qismən köməyi ilə və köməkçi texniki vasitələrdən istifadə edərək ünsiyyət qurmaq bacarığı;

3. III dərəcə – ünsiyyət qurmaq bacarığının olmaması və daim kənar şəxslərin köməyinə ehtiyacın olması;

2.2.5. davranışına nəzarətetmə bacarığı - özünü dərk etmək, sosial, hüquqi və mənəvi-etik normaları ehtiva edən adekvat davranış bacarığı:

1. I dərəcə – davranışına nəzarətetmə bacarığının mütəmadi olaraq məhdudlaşması və (və ya) qismən özünü idarə etmək imkanı ilə həyatın müxtəlif sahələrini əhatə edən həyati vacib funksiyaların yerinə yetirilməsində çətinliyin olması;

2. II dərəcə – davranışına nəzarət bacarığının daimi azalması və yalnız kənar şəxslərin mütəmadi köməyi ilə qismən özünüidarəetmə;

3. III dərəcə – davranışına nəzarətetmə və özünüidarəetmə bacarığının olmaması, daim kənar şəxslərin köməyinə ehtiyacın olması;

2.2.6. öyrənmə bacarığı – bilik və bacarıqların qavranılması, təcrübənin (o cümlədən peşə, sosial, mədəni və məişət xarakterli təcrübənin) artırılması, əldə edilən bilikləri gündəlik həyatda tətbiq etmək bacarığı:

1. I dərəcə – psixoloji-tibbi-pedaqoji komissiyanın rəyi əsasında dövlət təhsil standartları çərçivəsində təhsil müəssisələrində və stasionar təhsilin həyata keçirildiyi digər müəssisələrdə, habelə evdə yaradılan xüsusi şəraitdə (pedaqoji-psixoloji, tibbi, sosial və digər xidmətlərin alınması üçün yaradılmış şəraitdə) köməkçi texniki vasitələrin köməyi ilə öyrənmək və təhsil almaq bacarığı;

2. II dərəcə – psixoloji-tibbi-pedaqoji komissiyanın rəyi əsasında xüsusi dövlət təhsil standartları və proqramları çərçivəsində təhsil müəssisələrində və stasionar təhsilin həyata keçirildiyi digər müəssisələrdə, köməkçi texniki vasitələrin köməyi ilə öyrənmək və təhsil almaq bacarığı;

3. III dərəcə – yalnız sadə bacarıq (peşə, sosial, mədəni və məişət), o cümlədən adi məişət mühitində sadə hərəkətlərin yerinə yetirilməsi qaydalarını öyrənmək bacarığı, yaxud psixoloji-tibbi-pedaqoji komissiyanın rəyi ilə müəyyən edilmiş ciddi orqanizm funksiyası pozuntularından irəli gələrək həmin bacarıqları qavramaq çətinliyinin olması;

2.2.7. əmək fəaliyyəti bacarığı – işin yerinə yetirilməsinə, keyfiyyətinə, həcminə və məzmununa dair tələblərə uyğun olaraq əmək fəaliyyəti bacarığı:

1. I dərəcə – iş həcminin, iş yükünün, əməyin gərginliyinin və peşəkarlığın azalması ilə müşayiət olunan əmək fəaliyyətini həyata keçirmək bacarığı, əsas peşəsi (vəzifəsi, ixtisası) üzrə əmək fəaliyyətini davam etdirə bilməmək, lakin adi iş şəraitində əmək fəaliyyətini həyata keçirmək bacarığı;

2. II dərəcə – əlilliyi olan şəxslərə uyğunlaşdırılmış iş yerlərində köməkçi texniki vasitələrdən istifadə edərək əmək fəaliyyətini həyata keçirmək bacarığı;

3. III dərəcə – orqanizmin funksiyalarının ciddi pozuntularından irəli gələrək sadə əmək fəaliyyətinin qeyri-mümkünlüyü və yaxud kənar şəxslərin əhəmiyyətli köməyi ilə həyata keçirmək bacarığı.

 

3. Orqanizmin funksiyalarının pozulması faizləri

 

3.1. Anadangəlmə xəstəlikdən və ya çatışmazlıqdan, yaxud sonradan qazanılmış xəstəlikdən və ya zədədən, habelə sonradan qazanılmış xəstəlik və ya zədə ilə əlaqədar çatışmazlıqdan (bundan sonra – xəstəlik, zədə və çatışmazlıqlar) irəli gələn orqanizmin funksiyalarının pozulması faizləri bu Meyarlara Əlavə - “Orqanizmin funksiyalarının pozulmasının faiz göstəricisi və müddəti”nə uyğun olaraq aşağıdakı qaydada müəyyən edilir:

3.1.1. xəstəlik, zədə və çatışmazlıqlardan irəli gələn, insanın həyat fəaliyyəti kateqoriyalarının hər hansı birinin və ya bir neçəsinin III dərəcə məhdudlaşması halında – 81-100 faiz;

3.1.2. xəstəlik, zədə və çatışmazlıqlardan irəli gələn, insanın həyat fəaliyyəti kateqoriyalarının hər hansı birinin və ya bir neçəsinin II dərəcə məhdudlaşması halında – 61-80 faiz;

3.1.3. xəstəlik, zədə və çatışmazlıqlardan irəli gələn, insanın həyat fəaliyyəti kateqoriyalarının hər hansı birinin və ya bir neçəsinin I dərəcə məhdudlaşması halında – 31-60 faiz.

3.2. Xəstəliklərin, zədələrin və çatışmazlıqların adları, onların ağırlıq dərəcəsi mərhələsi, orqanizmin funksiyalarının davamlı pozulmasının klinik funksional xüsusiyyətləri, XBT-10, orqanizmin funksiyalarının pozulması faizi və müddəti bu Meyarlara Əlavədə müəyyən edilmişdir.

 


 

Akronimlər

 

XBT-10 – xəstəliklərin və sağlamlıqla bağlı problemlərin beynəlxalq statistik təsnifatı, X baxış;

VMB – vərəm mikobakteriyası;

AÜÇ – ağciyər - ürək çatışmazlığı;

FS – funksional sinif;

ABİ – ayaq biləyi-braxial indeksi;

XÜÇ – xroniki ürək çatışmazlığı;

ÜDS – ürək damar sistemi;

XLÇ – xroniki limfa çatışmazlığı;

İİÇV – insan immunçatışmazlığı virusu;

İQ – əqli inkişaf əmsalı;

BKİ – bədən kütləsi indeksi;

– tənəffüs çatışmazlığı;

KAN – kardial avtonom neyropatiya;

XBX – xroniki böyrək xəstəliyi;

XBÇ – xroniki böyrək çatışmazlığı;

XAÇ – xroniki arterial çatışmazlıq;

STH – somatotrop hormon;

RA – revmatoid artrit;

USİ – uşaq serebral iflici;

EDSS – mərkəzi sinir sistеminin miеlinsizləşmə ilə gеdən хəstəlikləri üzrə əlilliyin qiymətləndirilməsi şkalası;

MMSE – psixi sağlamlıq statusunun qısa qiymətləndirilmə şkalası.

 

 


 

 

“Əlilliyin müəyyən olunması meyarları”na Əlavə

 

Orqanizmin funksiyalarının pozulmasının faiz göstəricisi və müddəti

 

Sıra

№-si

Xəstəliklərin, zədələrin və çatışmazlıqların adları, onların ağırlıq dərəcəsi, mərhələsi, orqanizmin funksiyalarının davamlı pozulmasının kliniki funksional xüsusiyyətləri

XBT-10 (kod)

Orqanizmin funksiyalarının pozulması faizi

Orqanizmin funksiyalarının pozulması müddəti

1. Tənəffüs sistemi orqanlarının xəstəlikləri

Qeyd.

Tibbi-sosial ekspertiza zamanı anadangəlmə xəstəlik və ya çatışmazlıq, yaxud sonradan qazanılmış xəstəlik və ya zədə, habelə sonradan qazanılmış xəstəlik və ya zədə ilə əlaqədar çatışmazlıq (bundan sonra – xəstəlik, zədə və çatışmazlıqlar) səbəbindən orqanizmin tənəffüs funksiyasının pozulmasının ağırlıq dərəcəsinin kəmiyyətcə qiymətləndirilməsi əsasən xəstəliklər, zədə və ya çatışmazlıqlar səbəbindən əmələ gəlmiş tənəffüs çatışmazlığının ağırlıq dərəcəsinin müəyyən edilməsinə əsaslanır. Eyni zamanda, patoloji prosesin digər amilləri də nəzərə alınır: gedişatın forması və ağırlığı, prosesin aktivliyi, kəskinləşmələrin mövcudluğu və tezliyi, onların fonunda paroksizmlərin olması və tezliyi, patoloji prosesin yayılması, hədəf orqanların qoşulması, immunitetin zəiflədilməsi zərurəti və fəsadlaşmaların mövcudluğu.

1.1.

Aşağı tənəffüs yollarının xroniki xəstəlikləri

 

 

 

1.1.1.

sadə və selikli-irinli xroniki bronxit:

J41

 

 

- sadə xroniki bronxit

J41.0

 

 

- selikli-irinli xroniki bronxit

J41.1

 

 

- qarışıq, sadə və selikli-irinli xroniki bronxit

J41.8

 

 

dəqiqləşdirilməmiş xroniki bronxit

J42

 

 

emfizema

J43

 

 

digər xroniki obstruktiv ağciyər xəstəliyi

J44

 

 

- ağciyərin xroniki obstruktiv xəstəliyinin aşağı tənəffüs yollarının kəskin respirator infeksiyası ilə birgə müşahidə olunması

J44.0

 

 

- ağciyərin dəqiqləşdirilməmiş, kəskinləşmə ilə müşahidə olunan xroniki obstruktiv xəstəliyi

J44.1

 

 

- ağciyərin digər dəqiqləşdirilmiş xroniki obstruktiv xəstəliyi

J44.8

 

 

- ağciyərin dəqiqləşdirilməmiş xroniki obstruktiv xəstəliyi

J44.9

 

 

bronxoektaziya xəstəliyi

J47

 

 

xarici amillərin təsirindən yaranan ağciyər xəstəlikləri

J60-J70

 

 

əsasən interstisial toxumanı zədələyən digər respirator xəstəliklər

J80-J84

 

 

aşağı tənəffüs yollarının irinli və nекrоtiк halları

J85-J86

 

 

tənəffüs sistemi orqanlarının digər xəstəlikləri

J95-J99

 

 

Qeyd.

Bronxoektaziya xəstəliyi, emfizema və aşağı tənəffüs yollarının irinli və nekrotik halları zamanı cərrahi müalicə üsullarından istifadə edilmişdirsə onun nəticələri nəzərə alınır.

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

1.1.1.1.

təngnəfəslik simptomlarının güclənməsi, qeyd olunan dövri kəskinləşmələrlə, orta ağır forma (ildə 4-6 dəfə), hipoksemik xroniki respirator çatışmazlığı;

I-II dərəcəli xroniki tənəffüs çatışmazlığı

 

35-60

1 il

1.1.1.2.

təngnəfəsliyin artması, tez-tez kəskinləşmələri olan ağır gedişli forma (kəskinləşmələr ildə 6 dəfədən çox), hipoksemik və hiperkapnik xroniki respirator çatışmazlığı, II və III dərəcəli xroniki tənəffüs çatışmazlığı;

IIA dərəcəli xroniki ağciyər-ürək çatışmazlığı

 

65-80

2 il

1.1.1.3.

ağır forma, davamlı residivləşən gedişat, daimi ağır təngnəfəsliklər, hiperkapniya, xroniki respirator hipoksemiya, xroniki respirator alkaloz, III dərəcəli xroniki tənəffüs çatışmazlığı;

xroniki ağciyər - ürək çatışmazlığı IIB və III dərəcəli

 

85-100

müddətsiz

1.1.2.

 astma:

J45

 

 

 

- allergik komponentin üstünlüyü ilə müşahidə olunan astma

J45.0

 

 

- qeyri-allergik astma

J45.1

 

 

- qarışıq astma

J45.8

 

 

- dəqiqləşdirilməmiş astma

J45.9

 

 

 

 Qiymətləndirmə

 

 

 

1.1.2.1.

orta ağır gedişli – mülayim tez-tez kəskinləşmələr (ildə 3-6 dəfə) və orta ağır tutmalarla (qismən nəzarət olunan, orta ağır olan persistə edən bronxial astma) I-II dərəcəli xroniki tənəffüs çatışmazlığı ilə

 

35-60

1 il

1.1.2.2.

ağır gedişli – tez-tez baş verən kəskinləşmələr (ildə 6 dəfədən artıq) və ağır tutmalarla (nəzarət olunmayan, ağır persistə edən bronxial astma) II-III dərəcəli xroniki tənəffüs çatışmazlığı və IIA mərhələdə xroniki ağciyər-ürək çatışmazlığı ilə

 

65-80

2 il

1.1.2.3.

ağır gedişli – tez-tez baş verən kəskinləşmələr (ildə 6 dəfədən artıq) və ağır tutmalarla (nəzarət olunmayan, ağır persistə edən bronxial astma) III dərəcəli xroniki tənəffüs çatışmazlığı və IIB, III mərhələdə xroniki ağciyər-ürək çatışmazlığı ilə

 

85-100

müddətsiz

1.1.3.

transplantasiya olunmuş ağciyərin olması

Z94.2

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

1.1.3.1.

ağciyər köçürülməsindən sonrakı ilk 2 il ərzindəki vəziyyət

 

100

2 il

1.1.3.2.

immunitetin zəiflədilməsi və (və ya) digər müalicə və bərpa tədbirlərinin aparılmasına ehtiyac olduğu halda ağciyər köçürülməsindən sonrakı 2 illik müşahidədən sonrakı vəziyyət

 

70-80

müddətsiz

1.1.3.3.

immunitetin zəiflədilməsi fonunda əmələ gəlmiş II və III dərəcəli xroniki tənəffüs çatışmazlığı və (və ya) digər sistemlərin (məsələn, ürək-damar) ağır zədələnməsi ilə müşayiət olunan köçürülmüş ağciyərin 2 illik müşahidədən sonrakı vəziyyəti

 

90-100

müddətsiz

1.1.4.

sarkoidoz:

D86

 

 

- ağciyər sarkoidozu

D86.0

 

 

- limfa düyünlərinin sarkoidozu ilə birgə müşahidə olunan ağciyər sarkoidozu

D86.2

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

1.1.4.1.

tənəffüs orqanlarının funksiyasının mülayim (II) dərəcə pozuntusu - ağciyər sarkoidozu (və ya) limfa düyünləri sarkoidozu ilə III dərəcə ağciyər sarkoidozu, fəal mərhələ, II dərəcə tənəffüs çatışmazlığı ilə

 

40-60

2 il

1.1.4.2.

tənəffüs orqanlarının funksiyasının ağır (III) dərəcə pozuntusu - ağciyər sarkoidozu və (və ya) limfa düyünləri sarkoidozu ilə III dərəcə ağciyər sarkoidozu, fəal mərhələ, fəsadlaşmalar və (və ya) digər orqanların kombinə edilmiş zədələnmələri ilə, III dərəcə tənəffüs çatışmazlığı ilə

 

85-100

müddətsiz

1.1.5.

ağciyər əlamətləri ilə müşayiət olunan kistoz fibroz

E84.0

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

1.1.5.1.

orta dərəcəli klinik təzahür, I-II dərəcəli xroniki tənəffüs çatışmazlığı ilə

 

35-60

1 il

1.1.5.2.

ağır dərəcəli klinik təzahür, II-III dərəcəli xroniki tənəffüs çatışmazlığı ilə, fəsadlaşmalar və (və ya) digər orqanların kombinə edilmiş zədələnmələri ilə

 

70-80

2 il

1.1.6.

tənəffüs orqanlarının bakterioloji və histoloji təsdiq edilmiş vərəmi

A15

 

 

tənəffüs orqanlarının bakterioloji və ya histoloji təsdiq edilməmiş vərəmi

A16

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

1.1.6.1.

I-II dərəcə xroniki tənəffüs çatışmazlığı ilə spesifik prosesin sorulması və bərkiməsi mərhələsində tənəffüs orqanlarının vərəmi (sorulma, qalınlaşma, boşluğun çapıqlaşması)

 

35-60

2 il

1.1.6.2.

II-III dərəcə xroniki tənəffüs çatışmazlığı ilə spesifik prosesin sorulması və bərkiməsi mərhələsində tənəffüs orqanlarının vərəmi (sorulma, qalınlaşma, boşluğun çapıqlaşması)

 

65-80

2 il

1.1.6.3.

tənəffüs orqanlarının aktiv vərəmi (infiltrasiya, dağılma, yayılma mərhələsi, VMB+ və ya VMB-)

 

85-90

2 il

1.1.6.4.

tənəffüs orqanlarının aktiv vərəmi (infiltrasiya, dağılma, səpələnmə mərhələsi, VMB+ və ya VMB-, ağır dərəcəli intoksikasiya simptomlarının əhəmiyyətli təzahürü, kaxeksiya, anemiya, amiloidoz, ağciyər ürəyi, AÜÇ II-III dərəcə)

 

90-100

müddətsiz

1.1.7.

tənəffüs orqanlarının vərəminin və dəqiqləşdirilməmiş vərəmin qalıq fəsadları

B90.9

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

1.1.7.1.

II dərəcə xroniki tənəffüs çatışmazlığı ilə müşayiət olunan tənəffüs orqanlarının vərəminin və dəqiqləşdirilməmiş vərəmin gecikmiş fəsadları (bronxoektaziya, fibroz, fibrozlu-ocaqlı, bulloz-distrofik, kalsinatlar, plevropnevmoskleroz, sirroz, cərrahi müdaxilə nəticələri)

 

35-60

2 il

1.1.7.2.

III dərəcə xroniki tənəffüs çatışmazlığı ilə müşayiət olunan tənəffüs orqanlarının vərəminin və dəqiqləşdirilməmiş vərəmin gecikmiş fəsadları (bronxoektaziya, fibroz, fibrozlu-ocaqlı, bulloz-distrofik, kalsinatlar, plevropnevmoskleroz, sirroz, cərrahi müdaxilə nəticələri)

 

85-90

müddətsiz

1.1.8.

digər orqanların vərəmi

A18

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

1.1.8.1.

zədələnmiş orqan və sistemlərin funksiyalarının geridönməz orta dərəcəli pozuntusu ilə müşahidə olunan müxtəlif lokalizasiyalı vərəmin müalicədən sonrakı vəziyyəti

 

35-60

1 il

1.1.8.2.

zədələnmiş orqan və sistemlərin funksiyalarının geridönməz təzahür edən dərəcəli pozuntusu ilə müşahidə olunan müxtəlif lokalizasiyalı vərəmin müalicədən sonrakı vəziyyəti

 

65-80

2 il

1.1.8.3.

müxtəlif lokalizasiyalı aktiv vərəm (infiltrasiya, dağılma mərhələsi, fistulaların olması)

 

85-90

2 il

1.1.8.4.

zədələnmiş orqan və sistemlərin funksiyalarının geridönməz ağır dərəcəli pozuntusu ilə müşahidə olunan müxtəlif lokalizasiyalı vərəmin müalicədən sonrakı vəziyyəti

 

90-100

müddətsiz

1.1.9.

mərkəzi sinir sistemi vərəminin qalıq fəsadları

B90.0

 

 

sidik cinsiyyət orqanlarının vərəminin qalıq fəsadları

B90.1

 

 

sümük və oynaq vərəminin qalıq fəsadları

B90.2

 

 

digər dəqiqləşdirilmiş orqanların vərəminin qalıq fəsadları

B90.8

 

 

tənəffüs orqanlarının vərəminin və dəqiqləşdirilməmiş vərəmin gecikmiş əlamətləri

B90.9

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

1.1.9.1.

müxtəlif orqan və sistemlərin vərəminin müalicədən sonrakı gecikmiş əlamətləri; zədələnmiş orqan və sistemlərin funksiyasının geridönməz mülayim dərəcədə pozuntusu

 

35-60

1 il

1.1.9.2.

müxtəlif orqan və sistemlərin vərəminin müalicədən sonrakı gecikmiş əlamətləri; zədələnmiş orqan və sistemlərin funksiyasının təzahür edən dərəcədə pozuntusu

 

65-80

2 il

1.1.9.3.

müxtəlif orqan və sistemlərin vərəminin müalicədən sonrakı gecikmiş əlamətləri; zədələnmiş orqan və sistemlərin funksiyasının geridönməz əhəmiyyətli dərəcədə təzahür edən pozuntusu

 

85-100

müddətsiz

2. Qan dövranı sisteminin xəstəlikləri

Qeyd.

Xəstəlik, zədə və çatışmazlıqlardan irəli gələn orqanizmin qan dövranı sisteminin davamlı pozuntularının ağırlıq dərəcəsinin kəmiyyətcə qiymətləndirilməsi klinik-funksional təzahürlərin ifadə dərəcəsinin qiymətləndirilməsinə əsaslanır: qan dövranı çatışmazlığı, hipertonik sindrom, ağciyər hipertenziyası, aritmiyanın və ya blokadanın dərəcəsi. Patoloji prosesin digər amilləri də nəzərə alınır: gedişatın forması və ağırlığı, prosesin aktivliyi, kəskinləşmələrin olması və tezliyi, patoloji prosesin yayılması, hədəf orqanların qoşulması, fəsadların olması.

2.1.

Qan təzyiqinin yüksək olması ilə səciyyələnən xəstəliklər

I10 - I15.0

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

2.1.1.

arterial hipertenziya I-III dərəcə, Hipertoniya xəstəliyi III mərhələ, hədəf orqanların funksiyalarının təzahür edən pozulması (zədələnməsi) ilə

 

35-60

1 il

2.1.2.

arterial hipertenziya I-III dərəcə, Hipertoniya xəstəliyi III mərhələ, hədəf orqanların funksiyalarının ciddi pozulması (zədələnməsi) ilə

 

65-80

2 il

2.1.3.

arterial hipertenziya I-III dərəcə, Hipertoniya xəstəliyi III mərhələ, hədəf orqanların funksiyalarının ağır pozulması (zədələnməsi) ilə

 

85-100

müddətsiz

2.2.

Ürəyin işemik xəstəliyi

I20 - I25

 

 

2.2.1.

stenokardiya (döş inağı):

I20

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

2.2.1.1.

ÜDS-nin mülayim disfunksiyası: stenokardiya və ya ağrısız işemiya FS III (50 Vatt); XÜÇ I və ya IIA mərhələ olduqda. Miokardın revaskulyarizasiyası mümkün olmadıqda (əks-göstəriş, əməliyyatdan imtina etməsi)

 

35-60

1 il

2.2.1.2.

ÜDS-nin ciddi disfunksiyası: stenokardiya və ya ağrısız işemiya FS III (50 Vatt); XÜÇ IIA-IIB mərhələ olduqda. Miokardın revaskulyarizasiyası mümkün olmadıqda (əks-göstəriş, əməliyyatdan imtina etməsi)

 

65-80

2 il

2.2.1.3.

ÜDS-nin ağır və davamlı disfunksiyası: stenokardiya və ya ağrısız işemiya FS lV (25 Vatt); XÜÇ IIB və ya III mərhələ olduqda. Miokardın revaskulyarizasiyası mümkün olmadıqda (əks-göstəriş, əməliyyatdan imtina etməsi)

 

85-100

müddətsiz

2.3.

Ürəyin xroniki işemik xəstəliyi

I25

 

 

Qulaqcıq-mədəcik (atrioventrikulyar) blokadası və His dəstəyin sol ayaqçının blokadası

I44

 

 

Ürək çatışmazlığı

I50

 

 

Kardiomiopatiya

I42

 

 

Paroksizmal taxikardiya

I47

 

 

Qulaqcıqların (Atrial) fibrilyasiyası və titrəməsi

I48

 

 

Ürək ritminin digər pozuntuları

I49

 

 

Başqa rubrikalarda (başlıqların altında) təsnif olunmamış qan dövranı sisteminin pozulmaları

I97

 

 

Ürək və damar implantlarının və qreftlərin (transplantlarının) olması

Z95

 

 

Döş qəfəsi orqanlarının travmasının nəticələri

T91.4

 

 

Qan dövranı sisteminin anadangəlmə anomaliyaları (malformasiyaları)

Q20-28

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

2.3.1.

ÜDS-nin mülayim disfunksiyası: XÜÇ IIA mərhələ

 

35-60

1 il

2.3.2.

ÜDS-nin ciddi disfunksiyası: XÜÇ IIB mərhələ

 

65-80

2 il

2.3.3.

ÜDS-nin ağır və davamlı disfunksiyası: XÜÇ III mərhələ

 

85-100

müddətsiz

2.4.

Transplantasiya olunmuş ürəyin olması

Z94.1

 

 

 

Transplantasiya olunmuş ürək və ağciyərin olması

Z94.3

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

2.4.1.

ürəyin köçürülməsindən sonrakı ilk 2 il ərzindəki vəziyyət

 

85-100

2 il

2.4.2.

ürəyin köçürülməsindən 2 illik müddətdən sonra orqanizmin funksiyalarının mülayim pozulması ilə fəsadlar olduqda

 

65-80

2 il

2.4.3.

ürəyin köçürülməsindən 2 illik müddətdən sonra orqanizmin funksiyalarının ciddi pozulması ilə fəsadlar olduqda və orqan sistemlərinin sistematik müalicə edilməsi ehtiyacı ilə

 

85-100

müddətsiz

2.5.

Birincili ağciyər hipertenziyası

I27.0

 

 

 

Ağciyər ürək çatışmazlığının digər təyin olunmuş formaları

I27.8

 

 

 

Dəqiqləşdirilməmiş ağciyər-ürək çatışmazlığı

I27.9

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

2.5.1.

effektiv spesifik terapiya fonunda orqanizmin funksiyalarının orta dərəcəli pozulmaları (mülayim disfunksiyaları): ağciyər hipertenziyası FS II

 

35-60

1 il

2.5.2.

effektiv spesifik terapiya fonunda orqanizmin funksiyalarının əhəmiyyətli pozulmaları (ciddi disfunksiyaları): ağciyər hipertenziyası FS III

 

65-80

2 il

2.5.3.

effektiv spesifik terapiya fonunda orqanizmin funksiyalarının ağır və davamlı disfunksiyaları: ağciyər hipertenziyası FS IV

 

85-100

müddətsiz

2.6.

Arteriyalar, arteriolaların və kapilyarların xəstəlikləri

I70-I79

 

 

2.6.1.

ateroskleroz

I70

 

 

periferik damarların digər xəstəlikləri

I73

 

 

Qeyd.

Xroniki arterial çatışmazlıq, aşağı ətraf damarlarının obliterasiya edən arteriti və eləcə də revaskulyarizasiyadan sonrakı vəziyyət olduğu halda.

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

2.6.1.1.

IIB dərəcə işemiya seqmentar okklüziyasının və ya stenozunun (65%-dən çox) mövcudluğu ilə, ABİ 0,75-0,25 aralığında olduqda;

cərrahi revaskularizasiyadan sonra davamlı distal blokun mövcudluğu, qan dövranı subkompensasiyası ilə

 

35-60

1 il

2.6.1.2.

III və ya IV dərəcə işemiya, ABİ 0,25-dən az olduqda; cərrahi revaskularizasiyadan sonra davamlı distal blokun mövcudluğu, ətrafın məhdud trofik pozuntuları (xora, nekroz) və qan dövranı dekompensasiyası ilə;

bir ətrafının (ayağının) bud/baldır amputasiya güdülü və digər ətrafın (ayağının) IIB, III dərəcə işemiyası;

protez üçün tibbi əks-göstərişlər olduqda;

bud güdülünün işemiyası;

müşayiət olunan xəstəliklərlə (XÜÇ IIB, III mərhələ, tənəffüs çatışmazlığı III mərhələ) bədən funksiyalarının ciddi pozuntuları ilə

 

65-80

2 il

2.6.1.3.

ikitərəfli trofik pozuntular da daxil olmaqla III və ya IV dərəcə işemiya; ABİ 0,25-dən az olduqda, cərrahi müdaxilə üçün əks-göstərişlərin mövcudluğu;

hər iki budun amputasiya güdülü; güdülün qüsurları və ya xəstəlikləri; müşayiət olunan xəstəliklər səbəbindən protez istifadəsinin mümkün olmaması; güdülün işemiyası

 

85-100

müddətsiz

2.6.2.

anevrizma və aortanın disseksiyası

I71

 

 

 

anevrizmanın başqa formaları

I72

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

2.6.2.1.

kliniki təzahürlərin mövcudluğu ilə aortanın və / və ya çanağın iri arteriyalarının “böyük” anevrizmaları (5 sm-dən çox), cərrahi müalicəyə tibbi əks-göstərişlərin olması; “Böyük” anevrizmaların rezeksiyasından, aortanın və çanağın iri arteriyalarının protezləşdirilməsindən və ya stent qreftlərin implantasiyasından sonrakı vəziyyət, qan dövranı subkompensasiyası ilə

 

35-60

2 il

2.6.2.2.

cərrahi müalicəyə tibbi əks-göstərişlərin olduğu halda abdominal aortanın və/və ya çanağın iri arteriyalarının iri anevrizmaları;

“Böyük” anevrizmaların rezeksiyasından, aortanın və çanağın iri arteriyalarının protezləşdirilməsi və ya stent qreftlərin implantasiyası cərrahi əməliyyatdan sonra qan dövranının dekompensasiyası ilə ağırlaşmaların mövcudluğu

 

70-80

müddətsiz

2.7.

Digər rubrikalarda təsnif olunmayan xroniki venoz çatışmazlığı ilə özünü göstərən venaların, limfa damarlarının və limfa düyünlərinin xəstəlikləri

I80-I89

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

2.7.1.

bir ətrafda (ayaqda) əhəmiyyətli trofik xora olan xroniki venoz xəstəliyi və ya xroniki venoz xəstəliklərinin beynəlxalq təsnifatının (CEAP sistemi) 4-5-ci sinif klinik təzahürlərinə uyğun gələn hər iki ətrafda əhəmiyyətli miqdarda ifrazat olmayan xoralı qüsur;

əhəmiyyətli trofik pozuntuları olan, xoralı olmayan, statodinamik funksiyaların orta dərəcədə (mülayim) pozulması ilə xroniki venoz xəstəliklərinin beynəlxalq təsnifatının (CEAP sistemi) 4-5-ci siniflərinə uyğun gələn ikitərəfli zədələnmə

 

35-60

2 il

2.7.2.

xoralı qüsurlu, ifraz olunan möhtəviyyatın əhəmiyyətli dərəcədə sekresiyası, hər iki aşağı ətrafda trofik pozuntuları və statodinamik funksiyaların ciddi şəkildə pozulmaları ilə, xroniki venoz xəstəliklərinin beynəlxalq təsnifatının (CEAP sistemi) 4-6-cı sinif klinik təzahürlərinə uyğun gələn xroniki venoz xəstəliklər

 

65-80

2 il

2.8.

Digər rubrikalarda təsnif olunmayan limfa ödemi (limfedema)

I89.0

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

2.8.1.

orqanizmin funksiyalarının mülayim pozulmaları ilə hər iki ətraflarda II dərəcəli XLÇ olan limfedema (həcminin 4-6 sm artması) və ya bir ətrafın III dərəcəli XLÇ (həcminin 6-10 sm artması) və ciddi trofik pozuntuları olan limfedema

 

35-60

1 il

2.8.2.

hər iki aşağı ətrafda III-IV dərəcə XLÇ, əhəmiyyətli trofik pozuntuları, orqanizmin ağır fəsadları və funksiyaların pozulması ilə, limforeya olduğu zaman limfedema

 

65-80

2 il

2.9.

Xroniki revmatik xəstəlikləri

I05 - I09

 

 

Digər ürək xəstəlikləri

I30 - I52

 

 

2.9.1.

mitral qapağın revmatik xəstəlikləri

I05

 

 

aortal qapağının revmatik xəstəlikləri

I06

 

 

üçtaylı qapağın revmatik xəstəlikləri

I07

 

 

mitral və aorta qapaqlarının eyni zamanda zədələnmələri

I08

 

 

ürəyin digər revmatik xəstəlikləri

I09

 

 

mitral qapağın qeyri-revmatik zədələnmələri

I34

 

 

aortal qapağın qeyri-revmatik zədələnmələri

I35

 

 

üçtaylı qapağın qeyri-revmatik zədələnmələri

I36

 

 

ağciyər arteriyasının zədələnmələri

I37

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

2.9.1.1.

ürəyin qapağının/qapaqlarının, ağciyər arteriyası qapağının revmatik və qeyri-revmatik xəstəlikləri; iltihabi aktivlik əlamətləri olan miokardit, endokardit və perikardit, ÜDS-nin funksiyasının mülayim pozulması ilə: stenokardiya FS III (50 Vatt), ağciyər hipertenziyası 2-ci dərəcə, 3-cü dərəcə ürək aritmiyası (Laun-Volf təsnifatı üzrə), sol mədəciyin atım fraksiyasının azalması, XÜÇ IIA mərhələ

 

35-60

2 il

2.9.1.2.

ürəyin qapağının/qapaqlarının, ağciyər arteriyası qapağının revmatik və qeyri-revmatik xəstəlikləri; iltihabi aktivlik əlamətləri olan miokardit, endokardit və perikardit, ÜDS-nin funksiyasının əhəmiyyətli (ciddi) pozulması ilə: ağciyər hipertenziyası 3-cü dərəcə, stenokardiya FS IV (25 Vatt), 4-5-ci dərəcə ürək aritmiyası (Laun-Volf təsnifatı üzrə), sol mədəciyin atım fraksiyasının 30%-dən az olması, XÜÇ III mərhələ

 

85-100

müddətsiz

3. Həzm sistemi orqanlarının xəstəlikləri

Qeyd.

Orqanizmin həzm sistemi orqanlarının xəstəliklərdən, zədə və ya çatışmazlıqlardan irəli gələn davamlı funksional pozuntularının ağırlıq dərəcəsinin kəmiyyətcə qiymətləndirilməsi həzmetmə funksiyasının pozulması dərəcəsinin qiymətləndirilməsinə əsaslanır (zülal-enerji çatışmazlığı). Patoloji prosesin digər amilləri də nəzərə alınır: gedişatın forması və ağırlığı, prosesin aktivliyi, kəskinləşmələrin olması və tezliyi, BKİ-nin azalması, patoloji prosesin yayılması, hədəf orqanların qoşulması, immunitetin zəiflədilməsi zərurəti, fəsadların olması.

3.1.

Ağız boşluğu, ağız suyu vəziləri və çənə xəstəlikləri

 

 

 

3.1.1.

üz-çənə anomaliyaları (damaq, dodaq, çənə çatışmazlıqları; kontrakturalar):

K07-K10

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.1.1.1.

nitq (artikulyasiya) çatışmazlıqları ilə səciyyələnən, maye halda və ya əzilmiş qida qəbulu zərurətini yaradan çənə kontrakturası

 

40

müddətsiz

3.1.1.2.

çeynəmə və artikulyasiya funksiyasının əhəmiyyətli dərəcədə pozulması halında alt çənənin bir hissəsinin itirilməsi

 

40

müddətsiz

3.1.1.3.

üst çənənin bir hissəsinin itirilməsi, üz quruluşunu eybəcərləşdirən çatışmazlıqlar, burunun strukturunun və üst çənə boşluqlarının əhəmiyyətli dərəcədə (zədələnməsi və ya deformasiyası) pozulması ilə

 

40

müddətsiz

3.1.1.4.

damağın əhəmiyyətli çatışmazlığı, çatışmazlıq protezi ilə

 

35

müddətsiz

3.1.1.5.

qida qəbulu və nitq çatışmazlığına səbəb olan və protezlə bərpası mümkün olmayan damağın itirilməsi (və ya anadangəlmə olmaması) halı

 

40

müddətsiz

3.1.1.6.

birinci kurs müalicənin başa çatmasına qədər (əməliyyatdan bir il sonra) çənə yarığı olmadan damağın tam yarığı, dodağın və damağın tam yarığı ilə müşahidə olunan

 

35

2 il

3.1.2.

dil xəstəlikləri

K14

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.1.2.1.

həcmdən, artikulyasiyanın və çeynəmə aktının pozulmasından asılı olaraq toxumanın itirilməsinə, çapıqlaşma fiksasiyasına və ya dilin parezinə görə həzm funksiyasının mülayim pozulması

 

35-60

1 il

3.2.

Qida borusu, mədə və onikibarmaq bağırsaq xəstəlikləri

 

 

 

3.2.1.

kardial hissənin axalaziyası

K22.0

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.2.1.1.

həzm funksiyasının mülayim pozulması ilə - qida qəbulunun çətinləşməsi, II dərəcə (BKİ 16,0-17,5) qidalanma çatışmazlığı halında (zülal-enerji çatışmazlığı) nadir baş verən aspirasiyalarla

 

35-60

1 il

3.2.2.

qida borusu keçməzliyi

K22.2

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.2.2.1.

həzm funksiyasının mülayim pozulması ilə - qida qəbulunun pozulması (qida həcminin məhdudlaşması, qida qəbulu vaxtının uzanması), II dərəcə (BKİ 16,0-17,5) qidalanma çatışmazlığı (ilə müşahidə olunan hallar) zamanı (zülal-enerji çatışmazlığı)

 

40-60

1 il

3.2.2.2.

həzm funksiyasının təzahür edən (nəzərəçarpan) pozulması ilə - qida qəbulunun pozulması, II dərəcə (BKİ 16,0-dan az) qidalanma çatışmazlığı zamanı (zülal-enerji çatışmazlığı)

 

65-80

2 il

3.2.3.

həzm traktının digər şöbələrinin qazanılma olmaması

Z90.4

 

 

 

digər dəqiqləşdirilmiş funksional implantların olması

Z96.8

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.2.3.1.

həzm funksiyasının mülayim pozulması ilə - qida qəbulunun pozulması (qida həcminin məhdudlaşması, qida qəbulu vaxtının uzanması), II dərəcə qidalanma çatışmazlığı zamanı (BKİ 16,0-17,5)

 

40-60

müddətsiz

3.2.3.2.

həzm funksiyasının təzahür edən pozulması ilə - qida qəbulunun pozulması, III dərəcə (BKİ 16,0-dan az) qidalanma çatışmazlığı zamanı (zülal-enerji çatışmazlığı)

 

65-80

müddətsiz

3.2.4.

mədə xorası

K25

 

 

 

onikibarmaq bağırsağın xorası

K26

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.2.4.1.

həzm funksiyasının mülayim pozulması – xəstəliyin orta ağır forması, xroniki təkrarlanan, bir ildən az müddətdə residivləşən xora, II dərəcə (BKİ 16,0-17,5) qidalanma çatışmazlığı ilə (zülal-enerji çatışmazlığı)

 

35-60

1 il

3.2.4.2.

həzm funksiyasının təzahür edən pozulması - xəstəliyin ağır forması, xroniki təkrarlanan xora, ildə 2-3 dəfə kəskinləşmələrlə (məsələn, mədə keçidinin stenozu), III dərəcə (BKİ 16,0-dan az) qidalanma çatışmazlığı ilə (zülal-enerji çatışmazlığı)

 

65-80

2 il

3.2.5.

mədənin və mədə hissəsinin qazanılmış olmaması

Z90.3

 

 

“Əməliyyat olunmuş mədə” sindromu

K91.1

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.2.5.1.

mədənin hissəvi və ya tam rezeksiyasından sonra həzm funksiyasının mülayim pozulması; orta dərəcəli əməliyyat olunmuş mədə sindromlu qastroenteroanastomoz (dempinq sindrom və ya gətirici bağırsaq ilgəyi sindromu), nazik bağırsağın residivləşən xoraları ilə, II dərəcə zülal-enerji çatışmazlığı ilə (BKİ 16,0-17,5)

 

35-60

1 il

3.2.5.2.

mədənin tam rezeksiyasından sonra həzm funksiyasının təzahür edən (ağır) dərəcədə pozulması; ağır dərəcəli əməliyyat olunmuş mədə sindromlu qastroenteroanastomoz (dempinq sindrom və ya gətirici bağırsaq ilgəyi sindromu), nazik bağırsağın residivləşən xoraları ilə, III dərəcə zülal-enerji çatışmazlığı ilə (BKİ 16,0-dan az)

 

65-80

2 il

3.3.

Qeyri-infeksion enterit və kolit

K50-K52

 

 

3.3.1.

kron xəstəliyi (regionar enterit)

K50

 

 

xoralı kolit

K51

 

 

digər qeyri-infeksion qastroenteritlər və kolitlər

K52

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.3.1.1.

həzm funksiyasının mülayim pozulması – xəstəliklərin orta ağır təzahürü, tez-tez ishal (gündə 4-6 dəfə), II dərəcə (BKİ 16,0-17,5) qidalanma çatışmazlığı ilə (zülal-enerji çatışmazlığı)

 

35-60

2 il

3.3.1.2.

həzm funksiyasının qabarıq pozulması – xəstəliklərin ağır təzahürü, tez-tez gündəlik ishal (gündə 7-10 dəfə, o cümlədən gecə), qabarıq dərəcəli anemiya, III dərəcə (BKİ 16,0-dan az) qidalanma çatışmazlığı ilə (zülal-enerji çatışmazlığı)

 

65-80

2 il

3.4.

Bağırsağın digər xəstəlikləri

K55-K64

 

 

3.4.1.

mədə-bağırsaq sisteminin digər şöbələrinin qazanılmış olmaması (bağırsaqların hissəvi rezeksiyası)

Z90.4

 

 

 

bağırsaq anastomozunun qoyulması ilə əlaqəli vəziyyət

Z98.0

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.4.1.1.

həzm funksiyasının mülayim pozulması – orta ağır təzahür, tez-tez ishal (gündə 4-6 dəfə), II dərəcə (BKİ 16,0-17,5) qidalanma çatışmazlığı ilə (zülal-enerji çatışmazlığı)

 

35-60

2 il

3.4.1.2.

həzm funksiyasının qabarıq pozulması – ağır təzahür, tez-tez gündəlik ishal (gündə 7-10 dəfə, o cümlədən gecə), qabarıq dərəcəli anemiya, III dərəcə (BKİ 16,0-dan az qidalanma çatışmazlığı ilə (zülal-enerji çatışmazlığı)

 

65-80

müddətsiz

3.4.2.

bağırsaq bitişmələri, keçməzlik ilə

K56.5

 

 

 

periton bitişmələri

K66.0

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.4.2.1.

həzm funksiyasının mülayim pozulması – xəstəliklərin orta ağır formaları – stasionar müalicəyə ehtiyacın yaranması ilə nəticələnən (ildə 4 dəfəyə qədər), bəzi hallarda isə cərrahi müalicəyə səbəb olan tez-tez (ildə 6 dəfədən çox) bağırsaq keçməzliyi ilə müşayiət olunan ağrı tutmaları

 

35-60

2 il

3.4.2.2.

həzm funksiyasının aydın nəzərəçarpan pozuntusu – xəstəliklərin ağır formaları – davamlı residivləşən, proqressiv gedişatlı, dayanıqlı qabarıq ağrı sindromu və dispeptik hallar, bədən çəkisi çatışmazlığı; stasionar müalicə (ildə 4 dəfədən çox) və təkrar əməliyyat tələb edən tez-tez mexaniki bağırsaq keçməzliyi tutmalarının baş verməsi

 

65-80

müddətsiz

3.5.

Qaraciyər xəstəlikləri

 

 

 

3.5.1.

xroniki virus hepatiti

B18

 

 

dəqiqləşdirilməmiş virus hepatiti

B19

 

 

qaraciyərin alkoqol xəstəliyi

K70

 

 

alkoqol hepatiti

K70.1

 

 

alkoqol mənşəli qaraciyər çatışmazlığı

K70.4

 

 

qaraciyərin dəqiqləşdirilməmiş alkoqol xəstəliyi

K70.9

 

 

qaraciyərin toksiki zədələnməsi

K71

 

 

qaraciyərin xroniki aktiv hepatit gedişli toksiki zədələnməsi

K71.5

 

 

başqa rubrikalarda təsnif olunmayan xroniki hepatit

K73

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.5.1.1.

proqressivləşən xroniki hepatit, aktivliyin mülayim əlamətləri və fibrozun F2 mərhələsi ilə xroniki hepatit

 

35-60

1 il

3.5.1.2.

proqressivləşən xroniki hepatit, aktivliyin aşkar əlamətləri və fibrozun F3 mərhələsi ilə xroniki hepatit

 

65-80

2 il

3.5.2.

qaraciyərin alkoqol mənşəli fibrozu və sklerozu

K70.2

 

 

qaraciyərin alkoqol mənşəli sirrozu

K70.3

 

 

qaraciyərin fibroz və sirrozla müşayiət olunan toksiki zədələnməsi

K71.7

 

 

qaraciyərin fibrozu və sirrozu

K74

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.5.2.1.

qaraciyər sirrozu, kompensasiya olunan, aktivliyin mülayim əlamətləri ilə

 

35-60

2 il

3.5.2.2.

subkompensasiya olunan qaraciyər sirrozu, aktivliyin aşkar əlamətləri ilə, mülayim portal hipertenziya ilə

 

65-80

2 il

3.5.2.3.

dekompensasiya olunan qaraciyər sirrozu - assit, kəskin, nəzərəçarpan portal hipertenziya və qaraciyər ensefalopatiyası

 

85-100

müddətsiz

3.5.3.

transplantasiya olunmuş qaraciyərin olması

Z94.4

 

 

 

Qiymətləndirmə

 

 

 

3.5.3.1.

qaraciyər köçürülməsindən sonra ilk 2 il ərzindəki vəziyyət